Sunday, September 20, 2009

Stephanus of Byzantium

From Wikipedia, the free encyclopedia
Jump to: navigation, search
Stephen of Byzantium, also known as Stephanus Byzantinus (Greek: Στέφανος Βυζάντιος; fl. 6th century) was the author of an important geographical dictionary entitled Ethnica (Εθνικά). Of the dictionary itself only meagre fragments survive, but we possess an epitome compiled by one Hermolaus.
The work is of enormous value for geographical, mythological, and religious information about ancient Greece. The last complete standard edition was that of Augustus Meineke (1849), and by convention, references to the text use Meineke's page numbers. The first modern edition of the work was that published by the Aldine Press in 1502. A new completely revised edition in German is in preparation by Margarethe Billerbeck.
Hermolaus dedicates his epitome to Justinian; whether the first or second emperor of that name is meant is disputed, but it seems probable that Stephanus flourished in Byzantium in the earlier part of the sixth century, under Justinian I.
The chief fragments remaining of the original work (which certainly contained lengthy quotations from classical authors and many interesting topographical and historical details) are preserved by Constantine Porphyrogennetos, De administrando imperio, ch. 23 (the article Ίβηρίαι δύο) and De thematibus, ii. 10 (an account of Sicily); the latter includes a passage from the comic poet Alexis on the Seven Largest Islands. Another respectable fragment, from the article Δύμη to the end of Δ, exists in a manuscript of the Fonds Coislin, the library formed by Pierre Séguier.

Στέφανος Βυζάντιος:ΕΘΝΙΚΑ - Μέγα Γεωγραφικόν Λεξικόν Αρχαίων Πόλεων Τόπων και Εθνών


Ο Στέφανος Βυζάντιος και το Έργο του
του Γιώργου Λαθύρη
Ο Στέφανος ο Βυζάντιος έζησε περί τα τέλη του 5ου - μέσα του 6ου μ.χ. αιώνος. Καταγόταν από την Κωνσταντινούπολι, το αρχαίο Βυζάντιο, εξ ου και η προσωνυμία Βυζάντιος. Πολυμαθής ιστορικός, γεωγράφος, μαθηματικός, αστρονόμος, και γραμματικός, μαθήτευσε και δίδαξε τόσο στην Αλεξάνδρεια όσο και στο ίδιο το Βυζάντιο. Συνέγραψε πολλά έργα, εκ των οποίων το κυριώτερο είναι το ανά χείρας σύγγραμμά του που έφτασε μέχρις εμάς με τους παράλληλους τίτλους: Εθνικά. ή Τοπικά. ή Περί πόλεων και δήμων.
Τα “ Εθνικά” είναι ένα Μέγα Γεωγραφικόν Λεξικόν, το οποίο όμως εμπεριέχει πλήθος ιστορικών, γλωσσολογικών, ετυμολογικών, θρησκευτικών, μυθολογικών, κ.α. πληροφοριών για τον αρχαίο κόσμο, μέχρι και την εποχή του Στεφάνου. Ως πηγές, πέραν της επιτόπιας έρευνας, χρησιμοποιεί τους μεγάλους γεωγράφους και ιστορικούς της αρχαιότητος, όπως τον Εκαταίο Μιλήσιο, τον Στράβωνα, τον Ερέννιο Φίλωνα, τον Αλέξανδρο Πολυΐστορα, τον Ηρόδοτο, τον Θουκυδίδη, τον Ξενοφώντα, τον Ελλάνικο, τον Θεόπομπο, τον Αρριανό, τον Πολύβιο, περιηγητές όπως ο Παυσανίας, κ. α. Ταυτοχρόνως, αντλεί γεωγραφικές πληροφορίες και από άλλες πηγές, όπως τα έργα των μεγάλων ποιητών: Ομήρου, Ησιόδου, Αισχύλου, Σοφοκλέους, Ευριπίδου, κ.α.
Για την ορθή γραφή των ονομάτων και των παραγώγων τους, όπου υπήρχε μεγάλη δυσκολία λόγω της υπάρξεως πολλών τύπων του ιδίου ονόματος (πολυτυπίας), συμβουλεύεται τα έργα του Γραμματικού Απολλωνίου, ο οποίος συχνά αναφέρεται απλώς με το προσωνύμιο ο Τεχνικός, και του Γραμματικού Ηρωδιανού, έτσι ώστε το σύγγραμμά του κρίνεται άψογο όχι μόνον για το περιεχόμενό του, αλλά και για την γλωσσική μορφή του.
Το όλο σύγγραμμα ήταν πολύ μεγάλο σε έκτασι, συγκροτούμενο από εξήντα (60) βιβλία “εν 60 βιβλίοις εκ παντοίων συγγραμμάτων συνηρμοσμένον” ( Αλέξανδρος Ραγκαβής, Λεξικόν της Ελληνικής Αρχαιολογίας, Αθήνα 1891). Η μεγάλη του αυτή έκτασι, ωστόσο, το καθιστούσε δύσχρηστο και δυσπρόσιτο στο ευρύ κοινό. Γι΄ αυτόν τον λόγο, ο Γραμματικός Ερμόλαος, Βυζάντιος και αυτός, ζήσας τον 6ο μ.χ. αιώνα (βλ. Λεξικόν Σούδα), συνέταξε μία σύντμησί του σε έναν τόμο, την λεγόμενη Επιτομή• κάτι που αποτελούσε, εξάλλου, πάγια πρακτική της ελληνικής εκδοτικής παραδόσεως. Και αυτή η Επιτομή είναι που τελικώς διασώθηκε -μες από τις γνωστές πια περιπέτειες της Ελληνικής Γραμματείας- κι έφτασε μέχρις εμάς... Για τον λόγο αυτό, το σύγγραμμα φέρει και τον τίτλο: Εκ των Εθνικών Στεφάνου κατ΄ επιτομήν.
Από μιαν αναφορά που κάνει ο ίδιος ο Στέφανος στα “ Εθνικά”, συμπεραίνουμε ότι το εκτενές σύγγραμμα -εκτός των περισσοτέρων και εκτενεστέρων, προφανώς, λημμάτων- είχε και Εισαγωγή η οποία έφερε τον ειδικό όρο Προτεχνολογήματα: “περί του Αιθιόπισσα πλατύτερον εν τοις των εθνικών προτεχνολογήμασιν ειρηται” ( Εθνικά, λήμμα Αιθίοψ). Για την σημασία του όρου αυτού, ας προστρέξουμε σε τρία λεξικά: “Προτεχνολογέω - τεχνολογώ πρότερον, τεχνικώς πραγματεύομαι” (Λεξικόν της Ελληνικής Γλώσσης, Liddell & Scott), “προτεχνολογέω, ω - λέγω πρότερον τας αναγκαίας γνώσεις εις τινά τέχνην” και “προτεχνολόγημα -η προς τέχνην ή επιστήμην τινά εισαγωγή” (Λεξικόν της Ελληνικής Γλώσσης, Ανθίμου Γαζή) “προτεχνολογέω, ω - τεχνολογώ προτού, αναλύω πρώτα τεχνολογικώς τι” και “προτεχνολόγημα - προεισαγωγή εις τέχνην ή επιστήμην τινά” (Λεξικον της Ελληνικης Γλώσσης, Σκαρλάτου Βυζαντίου).
Σύμφωνα με τα συγγραφικά και εκδοτικά ήθη των παλαιών Ελλήνων, κάθε συγγραφικό έργο όφειλε να έχει μια Εισαγωγή, η οποία να περιλαμβάνει ως βασικά στοιχεία τον σκοπό του έργου, την χρησιμότητά του, την γνησιότητά του, την σειρά και τον τρόπο αναγνώσεώς του, την αιτιολόγησι του τίτλου, κλπ., έτσι όπως παραστατικά μας το περιγράφει ο φιλόσοφος Αμμώνιος ο Ερμείου, μαθητής του Πρόκλου στην Πλατωνική Ακαδήμεια (5ος αι. μ.χ.) στο σωζόμενο έργο του Εξήγησις των Πέντε Φωνών: “Δει δε ημάς ειπείν και τα προς των φιλοσόφων ούτω προσαγορευόμενα προλεγόμενα ήτοι προτεχνολογούμενα επί παντός βιβλίου. Εστί δε ταύτα: ο σκοπός, το χρήσιμον, το γνήσιον, η τάξις της αναγνώσεως, η αιτία της επιγραφής, η εις τα κεφάλαια διαίρεσις και υπό ποιον μέρος ανάγεται το παρόν σύγγραμμα. Ταύτα δε επενόησαν οι φιλόσοφοι προλέγειν, ουχ ως περιττόν τι προσεπινοούντες αυτοίς ή κατά τας άλλας τέχνας, αλλά προθυμοτέρους ποιείν βουλόμενοι τους αναγιγνώσκοντας”.
Άλλα έργα του Στεφάνου Βυζαντίου, για τα οποία υπάρχουν πληροφορίες, είναι τα “Βυζαντιακά” και το “Περί Κύπρου”. Το δεύτερο αναφέρεται ως δικό του έργο στο Μέγα Ετυμολογικόν (738, 50): “...ως φησί Στέφανος εν τω περί Κύπρου” (...όπως λέει ο Στέφανος στο Περί Κύπρου), ενώ το πρώτο αναφέρει ο ίδιος στο λήμμα Γότθοι των “Εθνικών”: “...ως είρηται μοι εν τοις Βυζαντιακοις” (...όπως ήδη έχω πει στα Βυζαντιακά). Συνέγραψε επίσης και αστρονομικό σύγγραμμα, το οποίο δεν διασώθηκε. Τα “Εθνικά” αποτέλεσαν κύρια βιβλιογραφική πηγή για την συγγραφή πολλών έργων• χαρακτηριστικό είναι το έργο “Περί των θεμάτων των ανηκόντων τη βασιλεία των Ρωμαίων”, του αυτοκράτορος Κωνσταντίνου Πορφυρογεννήτου, όπου μεταφέρονται αυτούσια αποσπάσματα από το έργο του Στεφάνου.
Η παρούσα εκδοσις είναι η πρώτη που γίνεται στην Ελλάδα, με εξαρχής στοιχειοθεσία, λεξικογραφική σελιδοποίησι, εισαγωγή, πλήρη κατάλογο των αρχαίων συγγραφέων και των αναφερόμενων έργων τους, και αναλυτικό ευρετήριο όλου του έργου. Ως βάσι πήραμε την τελευταία εκδοσι που έγινε στο Βερολίνο το 1849 από τον A. Μeineke. Το πρωτότυπο κείμενο των “ Εθνικών” σώζεται σε τρεις χειρόγραφους κώδικες: Rehdigeranus, Vossianus, Parisiensis. Όπου υπήρχαν χάσματα ή ασάφειες στο κείμενο, έγινε προσπάθεια να αποκατασταθούν και για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκαν όλες οι παρά πόδας σημειώσεις και παρατηρήσεις από τους διαφορετικούς κώδικες και τις προηγούμενες εκδόσεις των: Aldinus, Xylander, Holstenius, Berkelius, Westermannus.
Ταυτοχρόνως έγινε αντιπαραβολή με διασωθέντα κείμενα των αναφερόμενων από τον Στέφανο αρχαίων συγγραφέων (γεωγράφων, ιστορικών, γραμματικών, λεξικογράφων, κλπ.) ώστε η αποκατάσταση να είναι όσο το δυνατόν πιο ακριβής και λειτουργική για την κατανόηση του κειμένου. Σε κάθε περίπτωση το αποκαταστημένο κείμενο τίθεται εντός αγκυλών, και όπου τα χάσματα του πρωτοτύπου ήταν αδύνατο να συμπληρωθούν με διασταυρωμένα ακριβή στοιχεία, σημειώνονται με τρεις συνεχόμενους αστερίσκους ***.
Έτσι, μετά από μια κοπιαστική και επίπονη εργασία πολλών μηνών, παραδίδουμε στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό, που διψά για αυθεντική πληροφόρησι, έναν πραγματικό Θησαυρό Αρχαιογνωσίας. Και όπως συμβαίνει με όλους τους πνευματικούς θησαυρούς, θα πρέπει κανείς να ερευνήσει και να μελετήσει με ανάλογη δημιουργική διάθεση, τόσο σε έκτασι όσο και σε βάθος, αντλώντας σημαντικά και χρήσιμα στοιχεία για την ανασυγκρότησι της Ελληνικής Παραδόσεως, στην γεωγραφική - ιστορική της διάστασι και όχι μόνον!

Β.- Κατάλογος Συγγραφέων και αναφερόμενων έργων.

Για την συγγραφή των “ Εθνικών”, όπως προαναφέραμε, ο Στέφανος χρησιμοποίησε ως πηγές πλήθος αρχαίους συγγραφείς, τα έργα των οποίων -στην πλειονότητά τους- δεν έφτασαν μέχρις εμάς... Συνολικά αναφέρονται 380 αρχαίοι συγγραφείς και 434 τίτλοι έργων τους! Μεταξύ των πηγών αναφέρονται και οι λεγόμενοι Πινακογράφοι, δηλαδή, οι Χαρτογράφοι της αρχαιότητος, “όσοι την της Οικουμένης πινακογραφίαν μεμελετήκασιν” (Ευστάθιος), καθώς και πολλοί πίνακες (χάρτες). Ο ίδιος ο Στέφανος αναφέρει στο λήμμα Άβδηρα την πληροφορία ότι: “πλείστοι δ΄ Αβδηρίται υπό των πινακογράφων αναγράφονται”, πολλοί Αβδηρίτες (περιηγητές) χρησιμοποιήθηκαν από τους χαρτογράφους. Επίσης, στο λήμμα Πελοπόννησος, αναφέρει ότι αυτή μοιάζει με αμπελόφυλλο ή πλατανόφυλλο, πράγμα το οποίο επιβεβαιώνεται και από την σύγχρονη Χαρτογραφία: “Πελοπόννησος... εστί δε χερρόνησος αμπέλου φύλλω τω σχήματι παρεμφερής. Διονύσιος δε πλατάνου φύλλω απεικάζει”.
Και μόνον από τους τίτλους των αναφερόμενων έργων συμπεραίνει κανείς την πολυδιάστατη γνώσι που υπήρχε άφθονη και διαθέσιμη ακόμα και την εποχή του Στεφάνου (5ος - 6ος αι. μ.χ.). Ορισμένους από τους συγγραφείς αυτούς, ιδίως τους ιστορικούς, αναφέρει και ο χρονογράφος Ιωάννης Μαλάλας λίγο αργότερα (6ος αι. μ.χ.) στην περίφημη “Χρονογραφία” του ( Εκδόσεις Ηλιοδρόμιον, Αθήνα 2001).
Εν συνεχεία, παραθέτουμε πλήρη αλφαβητικό κατάλογο όλων των Συγγραφέων που μνημονεύονται από τον Στέφανο στα “ Εθνικά”, καθώς και όλων των Έργων τους στα οποία αναφέρεται.(Βλέπε έκδοση "Εθνικά- Μέγα Γεωγραφικόν λεξικόν -Αρχαίων Πόλεων Τόπων και Εθνών")
Γιώργος Λαθύρης

Saturday, September 19, 2009

Έλληνας χωρίς Ελλάδα του Ανδρέα Παπαγεωργόπουλου


Το βιβλίο αυτό, είναι ένα μεγάλο ρεπορτάζ ενός ρεπόρτερ χωρίς σύνορα, ενός δημοσιογράφου στη ξενιτιά, που περιγράφει το προσωπικό του οδοιπορικό σε τρεις ηπείρους, αρχίζοντας από την Ευρώπη, στη συνέχεια τη μακρινή αλλά φιλόξενη Αυστραλία, πηγαίνοντας από καραμπόλα στη Λατινική Αμερική και καταλήγοντας στην Ευρώπη, μεταφέροντας πάντα στην βαλίτσα του το αθεράπευτο μικρόβιο της δουλειάς που πρωτόμαθε. Μιας δουλειάς της οποίας δυστυχώς το μεγαλύτερο πρόβλημα σήμερα είναι η αναξιοπιστία και η περιφρόνηση που υπάρχει στον δημοσιογραφικό κόσμο. Βέβαια, αναφέρομαι στην Ελλάδα. Το επισημαίνω αυτό, γιατί ένας πανάξιος και λαμπρός συνάδελφος δημοσιογράφος, λίγο πριν φύγει νεότατος, πρόσφατα, ο Γιάννης Διακογιάννης, είχε πει το χαρακτηριστικό: «Ο ελληνικός λαός δεν ενημερώνεται. Δεν ενημερώνεται σωστά. Δεν υπάρχει η δυνατότητα όσα γεγονότα γίνονται να φτάσουν στ΄ αυτιά του». Εγώ θα συμπλήρωνα ότι ο δημοσιογράφος σπάνια μπορεί να γράψει, να υπογράψει και να δημοσιεύσει αλογόκριτη την άποψή του.

Όταν μάθαινα την τέχνη στο πανεπιστήμιο της εφημερίδας, μπορεί να έβγαζα είδηση-λαβράκι, αλλά έτρωγα ψιλό μαριδάκι. Σήμερα, κατά το νεοελληνικό σατιρικό λεξικό του Μιχάλη Πιτσιλίδη, πολλοί βγάζουν είδηση-αθερίνα, αλλά τρώνε λαβράκι παρέα με πολιτικούς και επιχειρηματίες. Αφήνοντας την μαχόμενη δημοσιογραφία, κατάλαβα ότι όσο πιο μακριά από το επάγγελμα αυτό βρίσκεται ο δημοσιογράφος, τόσο πιο μεγάλο το ψάρι που τρώει και φυσικά τόσο πιο μικρό αυτό που πιάνει.

Τώρα, πολλοί δημοσιογράφοι έχουν φορέσει τον μανδύα του κομματόσκυλου. Γαβγίζουν πάντα τον αντίπαλό τους, είναι πιστοί στα αφεντικά που τους ταΐζουν, με μοναδικό μειονέκτημα ότι τρώνε πολύ και λερώνουν όπου βρουν. Αποκαλούνται και «τσάτσοι». Διαθέτουν κότερο και διακρίνονται για το σοβαροφανές ύφος και τη μαχητικότητά τους στο να απαξιώνουν κάθε τι που βρίσκεται απέναντι από τα εμφανή και αφανή συμφέροντα αυτών που τους χρυσοπληρώνουν. ΄Ασε που όλοι τους ανήκουν στη κατηγορία του ξερόλα δημοσιογράφου, που, όπως διαβάζω στην εφημερίδα του εκδότη αυτού του βιβλίο μου, «Το Ποντίκι», τη μια μέρα ο τηλεπαραθυράκιας το παίζει σεισμολόγος, την άλλη οινολόγος, την τρίτη ογκολόγος, την τέταρτη γυναικολόγος και την πέμπτη εκλογολόγος.

Κι όλα αυτά, σε μια εποχή που για τους πολιτικούς είναι πιο εύκολο να βρίζονται καθημερινά και πολύ πιο δύσκολο να βρίσκουν λύσεις στα προβλήματα του λαού, να εκπονούν πολιτικές, να διαχειρίζονται την καθημερινή επικαιρότητα και στο τέλος, ρε αδερφέ, να αναλαμβάνουν τις τυχόν ευθύνες τους. Ευαγγελίζονται τον πολιτικό πολιτισμό και εφαρμόζουν τον πολιτικό βανδαλισμό. Με τον δύσμοιρο ψηφοφόρο να βρίσκεται μπροστά στο δίλημμα να αποφασίζει κάθε φορά για το ποιος πολιτικός είναι πιο κλέφτης ή πιο έντιμος από τον άλλο. Πως να πάει μπροστά αυτός ο τόπος, όταν οι πολιτικοί «συμψηφίζουν» και θεωρούν ότι δικαιούνται να κάνουν όπως οι προηγούμενοι, οι δε πολίτες να τους ψηφίζουν για να κάνουν ακριβώς το αντίθετο;


Τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του 1960, η δημοσιογραφία δεν είχε καμιά σχέση με το σήμερα. Μάθαινες τη δουλειά σε συνθήκες απερίγραπτης φυσικής ταλαιπωρίας στο μαγκανοπήγαδο της ενημέρωσης. Για την τότε φουρνιά των συναδέλφων μου, το πραγματικό Πανεπιστήμιο ήταν μεταξύ εφημερίδας και πεζοδρομίου. Ήταν τα χρόνια του ρεπορτάζ, της πιλάλας πίσω από το περιπολικό της αστυνομίας, το ασθενοφόρο ή το πυροσβεστικό όχημα, για αναζήτηση της είδησης.

Η περιπλάνηση ανά την υφήλιο του Έλληνα χωρίς Ελλάδα, αρχίζει αφού έμαθα ή νόμιζα ότι έμαθα την τέχνη του γραψίματος και τα χειρόγραφα πήγαιναν στο τυπογραφείο χωρίς πολλές διορθώσεις. Ένα βράδυ στην αίθουσα του κινηματογράφου της οδού Παπαδιαμαντοπούλου, στην Αθήνα, παίρνω την απόφαση της φυγής στο εξωτερικό για να αποκτήσω το πολύτιμο εφόδιο της αγγλικής γλώσσας. Τι συνέβη;

Είχα την ευκαιρία να καθίσω για λίγα λεπτά δίπλα σε μια διάσημη κυρία. Την πρώην First Lady (μη μου πείτε ότι δεν θυμίζει όνομα αλόγου ιπποδρομιακής κούρσας!), την πρώτη κυρία των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής και τότε πρώτη κυρία της Ολυμπιακής Αεροπορίας, των τάνκερ και του Σκορπιού, την Τζάκι. Τη νέα σύζυγο του δικού μας ζάπλουτου Αριστοτέλη Ωνάση, ο οποίος αποδείχτηκε ότι ήξερε να επιλέγει το άλογο και φυσικά να κερδίζει το στοίχημα. Η Κονιαλίδη, αδελφή του μεγιστάνα, που συνόδευε την Τζάκι στον κινηματογράφο, μου είχε παραχωρήσει τη θέση της επειδή έπρεπε να βγει έξω να τηλεφωνήσει. Κουνητά δεν υπήρχαν την εποχή εκείνη. Η ευκαιρία για μια αποκλειστική μίνι συνέντευξη μετατράπηκε σε ξεφτίλα, για να μη πω τραγωδία, αφού μετά δυσκολίας ψέλλισα μόνο ένα …ντου γιου λάικ ΄Αθενς. Φυσικά…την επόμενη ημέρα στην εφημερίδα μπήκε τετράστηλη συνέντευξη.

Για να αποδειχτεί ότι το καλό δαιμόνιο της φυλής μας είναι πιο ισχυρό από τον κακό δαίμονα του τυπογραφείου της εποχής εκείνης, ένα μήνα μετά το συμβάν του κινηματογράφου, είχα το θράσος να πάω φουλαριστός στην Όθωνος, όπου ήταν το γραφείο του Ωνάση στο Σύνταγμα. Ακολούθησε ο εξής διάλογος:
-Αφεντικό, τα σέβη μου.
-(Γέλια εκ μέρους του). Λέγε, τι τρέχει…
-Φέλω να σπουδάσω στο Λονδίνο…και χρειάζομαι ένα εισιτήριο…
-Νόμιζα ότι ήθελες να πάρεις συνέντευξη …Και τι θα σπουδάσεις;
- Αγγλικά, κύριε Ωνάση.
-Αύριο έλα να το πάρεις από κάτω. Είναι ο μόνος τρόπος για να σε ξεφορτωθώ από το καθημερινό κυνηγητό. Χάσου από μπροστά μου… (πάλι γέλια).

Με την κατάρρευση της επτάχρονης δικτατορίας, στριφογυρίζουν στη κεφαλή μου τα γραπτά του αξέχαστου Παύλου Παλαιολόγου, του πρύτανη του χρονογραφήματος, δίπλα στον οποίο είχα το προνόμιο να μυρίζω την χαρτούρα, να εισπνέω λάγνα το αντιμόνιο του πιεστηρίου, να ζω την αξέχαστη ατμόσφαιρα της γέννησης του καθημερινού φύλλου.

«Το επάγγελμά μας είναι σκληρό. Με τη διαφορά ότι τη σκληρότητα δεν τη ζούμε. Τη γλεντάμε, Την καλύπτει το μεράκι, το πάθος. Εγκαταλείπεις τη μητέρα σου, τον πατέρα σου, τα παιδιά σου, εγώ θα πρόσθετα, άσε αυτή τη ταλαίπωρη τη γυναίκα σου, για να προσκολληθείς στην εφημερίδα. Όχι βέβαια γιατί συμφωνείς με τις ιδέες της, αλλά επειδή στις εγκαταστάσεις της αναπνέεις αντιμόνιο και μυρίζεις τυπογραφικό μελάνι. Χωρίς ωράριο, με μισθό θανάτου. Δεν προλαβαίνεις να πας σε κηδεία. Μα, είναι επάγγελμα αυτό; Αν αντέχεις κάθεσαι, αν όχι γίνεσαι δικηγόρος, γιατρός, τραπεζικός, στρατιωτικός, ναυτικός, διπλωματικός, δημόσιος υπάλληλος». Διάλεξα κάτι μεταξύ των δύο τελευταίων.

Ήξερα από την πρώτη στιγμή, αναλαμβάνοντας προϊστάμενος του Γραφείου Τύπου της πρεσβείας μας στους Αντίποδες, τους κανόνες του πολιτικού παιχνιδιού στο συγκεκριμένο πόστο, αρνούμενος να γίνω καριερίστας. Άλλωστε, κανείς δεν μου στραμπούλιξε το χέρι να πιάσω δουλειά στο δημόσιο. Κάθε μετακίνηση ανά την υδρόγειο ήταν δική μου επιλογή, κυρίως για οικογενειακούς λόγους. Πάντως, αναγνωρίζω ότι το παντεσπάνι της απρόσωπης δημόσιας διοίκησης, μου έδωσε το μεγάλο προνόμιο να αφουγκραστώ τα τελευταία 30 χρόνια, τον παλμό των έξη και πλέον εκατομμυρίων απόδημων αδελφών μας….

Γυρίζοντας στο βιβλίο, ομολογώ ότι όσο πιο μακριά ήμουνα, στην Αυστραλία, στην Αργεντινή, τόσο πιο κοντά αισθανόμουν στην Ελλάδα. Το περίεργο είναι ότι αισθάνομαι το ακριβώς αντίθετο, όταν βρίσκομαι στην Ελλάδα πάνω από δυό-τρεις εβδομάδες. Τώρα, στην Ισπανία, ζω σε μια άλλη Ελλάδα «χωρίς να με πληγώνει», για να δανειστώ την επωδό του Σεφέρη. Ναι , είναι κι αυτή ένα κομμάτι Ελλάδας, χωρίς εθνικά σύνορα, με ιστορία 2.300 χρόνων. Στο βόρειο μέρος της Καταλονίας αντικρίζεις τα ερείπια της ελληνικής πόλης Εμπούριες, από το αρχαίο εμπορείο ή εμπορία, και λίγο πιο πέρα το λιμάνι της Ρόσες ή Ρόθες, από τη δικιά μας Ρόδο. Το ίδιο και σε άλλα σημεία της Ιβηρικής χερσονήσου, όπως το Τολέδο, με το σπίτι και το εργαστήρι του Δομίνικου Θεοτοκόπουλου, για να αναφέρω μόνο δύο παραδείγματα.

Ομολογώ πως με αρκετή δυσκολία έβαλα τις εμπειρίες μιας τρια-κονταπενταετούς περιπλάνησης σ΄ ένα δεύτερο βιβλίο. Το πρώτο, «Ο ελληνισμός της Αυστραλίας», κυκλοφόρησε ταυτόχρονα στα ελληνικά και αγγλικά το 1981 στο Σύδνεϋ, με πολλές λεπτομέρειες και για τον απόδημο ελληνισμό. Η μακεδονική σαλάτα τριών γλωσσών…ελληνικών, αγγλικών και ισπανικών, επόμενο ήταν να αφήσει βαθιά χαραγμένο στην κεφαλή μου το πρόβλημα διατύπωσης του γραπτού λόγου. Στον προφορικό, οι δυσκολίες είναι ακόμα μεγαλύτερες, μετά από τρεισήμισι δεκαετίες.

Συνειδητοποιώντας πως η επιστροφή δεν είναι πάντα το ίδιο εύκολη με τη φυγή, τι πιο φυσικό από την γραφή ενός κειμένου που ξεκινά σαν αυτοβιογραφία, εξελίσσεται σε οδύσσεια μέσα από την νεοελληνική δημόσια διοίκηση, με ιδιαίτερη έμφαση στην παρουσίαση του πόσοι είναι και πού οι ξενιτεμένοι συμπατριώτες μας, τα προβλήματά τους, τα επιτεύγματά τους, δίνοντας παράλληλα άγνωστες λεπτομέρειες γεγονότων που και σήμερα είναι στην διεθνή επικαιρότητα. Είμαι σίγουρος ότι θα αγγίξει τις ψυχές όλων σας, γιατί οι περισσότεροι από σας είστε ξενιτεμένοι όπως κι εγώ, που δεν κρύβω την νοσταλγία για την Ελλάδα και τους φίλους μου στο επάγγελμα, ούτε την τάση της φυγής όταν είμαι στην γενέθλια χώρα. ΄Οπου κι αν βρίσκομαι, όμως, παραμένω Έλληνας δημοσιογράφος.

Το σερβίρισμα αυτού του ζωντανού ρεπορτάζ της ζωής μου, που δεν είναι τίποτε άλλο από μια εξομολόγηση, θα κριθεί από τον αναγνώστη του. Είναι αφιερωμένο σε δύο παιδιά. Δύο παιδιά, που η μοίρα τα θέλει να ΄ναι κι αυτά ΄Ελληνες χωρίς Ελλάδα. Να ζουν στη μακρινή, αλλά φιλόξενη, Αυστραλία. Τον Αλέξανδρο και τον Αριστοτέλη. Τα παιδιά μου.






Στα γραφεία των εφημερίδων μύριζε ακόμα συσσωρευμένο, παλιό χαρτί. Μικροί, σκληροί πυρήνες νέων, τότε, ανερχόμενων ρεπόρτερ επάνδρωναν τους ορόφους, σάρωναν τα πεζοδρόμια στο κατόπι της είδησης, δοκίμαζαν την τύχη τους κομίζοντας χειρόγραφα στους "παλιούς", εισέπνεαν λάγνα το αντιμόνιο του πιεστηρίου... και κατέληγαν να αποτιμούν τα καθημερινά επιτεύγματά τους σε νουάρ στέκια της εποχής... Αθήνα. Δεκαετία του '60. Ανάμεσα στους υπόλοιπους ερωτευμένους με το "επάγγελμα" κι ο Ανδρέας. Τι γίνεται όμως όταν το δαιμόνιο της φυλής αποδεικνύεται πιο ισχυρό από τον καλό δάιμονα του τυπογραφείου; Το ίδιο πάθος που τον έριξε στο δημοσιογραφικό κυνήγι, θα τον στείλει με τζάμπα εισιτήριο στους Αντίποδες. Ο Αντρέας έχει -όπως πολλοί άλλοι- συγγενείς στην Αυστραλία. Αποφασίζει να ξενιτευτεί για να ισχυροποιήσει τη θέση του. Να μάθει "αγγλικά", να αποκτήσει εφόδια. Η επιστροφή, όμως, δεν είναι το ίδιο εύκολη με τη φυγή. Δημοσιογράφος στην ξενιτιά, παρακολουθεί αδιάκοπα και παρατηρεί δύο Ελλάδες. Τη Μητρόπολη που αλλάζει χρώματα και νοοτροπίες και τη Μεγάλη Ελλάδα των ομογενών. Και δεν ξέρει αν ανήκει σε κάποια από τις δύο...

Friday, September 11, 2009

Η Ιατρική Ανεπάρκεια και πως δεν θα πέσουμε στα νύχια της του Ιωάννη Γ. Μπέλλου


Το βιβλίο πραγματεύεται το θέμα της καλής Φυσικής κατάστασης και Υγείας, πού είναι αρμοδιότητα και καθήκον καθενός και όχι αρμοδιότητα των Γιατρών. Το αντικείμενο των Γιατρών δεν είναι η Υγεία αλλά η Ασθένεια !!
Πέραν των γνωστών παραμέτρων, πού συμβάλλουν στην απόκτηση και διατήρηση της καλής Φυσικής κατάστασης και Υγείας, όπως ο ήλιος, αέρας, το νερό και το φαγητό και που εξετάζονται και από αλλιώτικες και μη κατεστημένες οπτικές γωνίες, εξετάζονται, διεξοδικά και άλλες, πού παίζουν σημαντικότατο ρόλο. Τέτοιες είναι η Κίνηση, η Σκέψη, ο διά βίου Αθλητισμός, η καλή Ψυχολογία και αρκετές άλλες.
Στο βιβλίο θα βρείτε πολλές πικρές αλήθειες για τις Τράπεζες, τα Χρηματιστήρια, τους Πολιτικούς, την Παγκοσμιοποίηση, την Παιδεία και πολλούς άλλους παράγοντες, πού με τις δραστηριότητες τους μας συντρίβουν τον ακρογωνιαίο λίθο της καλής Ψυχολογίας, πού είναι, ίσως, το βασικότερο στοιχείο για την καλή Φυσική κατάσταση και Υγεία. Θα βρείτε, επίσης και τρόπους αντίδρασης, ώστε η ζημιά να μεταβληθεί σε... κέρδος.
Θα δείτε, επί τέλους, τί είναι ο Αθλητισμός, τί είναι οι Ολυμπιακοί Αγώνες, τί είναι το Ποδόσφαιρο, τί χρειάζεται η Αρχαία Ελληνική Γλώσσα, γιατί ο αντικαταναλωτισμός δεν είναι τσιγκουνιά, αλλά υπέρτατη ιδεολογία καθώς και πολλά άλλα, πού καθιστούν αυτό το βιβλίο ένα πολύτιμο εγχειρίδιο του ανθρώπινου « ευ ζήν ».
Οι πηγές μου είναι οι προσωπικές μου πολυετείς παρατηρήσεις και εμπειρίες καθώς και τα ευρήματα, που ανακαλύπτονται με την παρατήρηση των θεμάτων -προβλημάτων με το φιλοσοφικό μικροσκόπιο.
Και μόνο για το ότι αποδεικνύω, με μια αποστομωτική τεκμηρίωση, ότι η ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗ, (σελ. 61-69), αυτός ο μπαμπούλας όλων των γυναικών, δεν είναι ασθένεια, αξίζει να διαβαστεί αυτό το βιβλίο.
Το Ασφαλιστικό - Συνταξιοδοτικό πρόβλημα, που δεν είναι μόνο Ελληνικό αλλά και Παγκόσμιο, θα λυνότανε εύκολα και δια παντός, αν υιοθετούντο οι αρχές και οι υποδείξεις, πού περιέχονται στο βιβλίο.
Αθήνα8/12/2007
Γιάννης Μπέλλος

Ιωάννης Μπέλλος


Ο Ιωάννης Μπέλλος γεννήθηκε στην Αθήνα το 1936. Σπούδασε πολιτικός μηχανικός και άσκησε το επάγγελμα από το 1960 μέχρι το 1995. Υπήρξε πρωταθλητής στο άλμα εις ύψος το διάστημα 1955-1962. Το 1975 ίδρυσε και από τότε διευθύνει το "International Athletic Research Center" (I.A.R.C.) που διερευνά τα αθλήματα και τα θέματα, που σχετίζονται με αυτά. Το 1987 μπήκε στο Κίνημα των Αγωνιζομένων Βετεράνων Αθλητών Στίβου. Έχει πάρει σε πανευρωπαϊκά και παγκόσμια πρωταθλήματα ανοικτού και κλειστού στίβου για αγωνιζομένους βετεράνους αθλητές, περισσότερα από 20 μετάλλια σε έξι διαφορετικά αγωνίσματα. Από το 1991, που πρωτοκαθιερώθηκαν Βαλκανικοί Αγώνες για βετεράνους αθλητές στίβου, μέχρι σήμερα, έχει λάβει 31 χρυσά μετάλλια σε 31 συμμετοχές. Συγχρόνως, είναι αγωνιζόμενος βετεράνος τεννίστας και έχει κερδίσει πολλές φορές το Πρωτάθλημα Ελλάδος, το Κύπελλο Ελλάδος και το διεθνές τουρνουά "Ακρόπολις".

Wednesday, September 9, 2009

Κώστας Σκανδάλης: Η Αθέατη όψη του Ινδοευρωπαϊκού Ζητήματος


Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου:
Στο βιβλίο αυτό αναλύονται δύο κυρίως ζητήματα: η προέλευση και οι μετακινήσεις της ελληνικής φυλής και γλώσσας και η συμβολή τους στην διαμόρφωση της λεγομένης Ινδοευρωπαϊκής ομάδος γλωσσών.
Με στήριξη πάνω σε αντικειμενικές παρατηρήσεις και τη σύνδεσή τους με ποικίλα ευρήματα, περιγράφονται δύο από τις πλέον καθοριστικές διαστάσεις της δημιουργίας των γλωσσικών συγγενειών , μεταξύ των λεγομένων σήμερα Ινδοευρωπαϊκών γλωσσών: η ιστορική – χρονική, όσο και η πολιτισμική – γλωσσική. Σκιαγραφούνται οι αιτίες που προκάλεσαν την πολυσύνθετη εισαγωγή και διαστρωμάτωση κοινών χαρακτηριστικών μεταξύ γλωσσών και φωνητικά και δομικά ξένων μεταξύ τους, τόσο ισχυρών που προκάλεσαν χιλιετίες μετά, την τεχνητή ομαδοποίησή τους από τους γλωσσολόγους του περασμένου αιώνα.
Αυτή συνολικά η άποψη διατυπώνεται θέτοντας διαφορετικά κριτήρια από τα μέχρι στιγμής τεθειμένα, και προτείνει ένα διαφορετικό μοντέλο εξάπλωσης, βασισμένο σε μια εναλλακτική θεώρηση της πορείας εξέλιξης των γλωσσών της «ΙΕ» ομάδας, που αντιτάσσεται στην λεγομένη «Ινδοευρωπαϊκή Θεωρία», ως «Θεωρία της βυθισμένος Αιγηίδος», ανατρέποντας το κοινό θεωρητικό υπόβαθρο των πολλών και ατυχών μέχρι τώρα προσπαθειών να αποκρυπτογραφηθεί ο γρίφος της δημιουργίας των ινδοευρωπαϊκών γλωσσικών συγγενειών.
Λέξεις κοινές στις ινδοευρωπαϊκές γλώσσες, που αναλύονται και ετυμολογούνται για πρώτη φορά στην Ελληνική σε αυτό το βιβλίο, καταρρίπτουν την ινδοευρωπαϊκή θεωρία, όχι μόνο από την ιστορική και αρχαιολογική της πλευρά, απ’ όπου άλλωστε παρατίθενται πάμπολλα τεκμήρια και κραυγάζουν ομαδικά εναντίον της, αλλά ειδικώτερα από γλωσσολογικής πλευράς, η οποία συνήθως αποτελούσε το καταφύγιο όσων η αδυσώπητη χρήση της λογικής στέρησε το δικαίωμα να στοιχειοθετήσουν μια ορθολογική άποψη περί του τι πραγματικά συνέβη κατά τον σχηματισμό των γλωσσικών συγγενειών