ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΩΤ. ΦΟΥΝΤΟΥΛΑΚΗΣ - Βιογραφικό Σημείωμα

Ο Καθηγητής – Συγγραφέας Γεώργιος Σωτ. Φουντουλάκης, γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε στη Θεολογική και στη Φιλοσοφική Σχολή του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Έλαβε το διδακτορικό του δίπλωμα ( άριστα παμψηφεί ) από τη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Θέμα της διατριβής του ήταν : « Η έννοια του Καλού στον Πλωτίνο ».
Κατά τη διάρκεια των μεταπτυχιακών του σπουδών, λόγω των επιδόσεών του στον ακαδημαϊκό τομέα, έτυχε της υποτροφίας του ιαπωνικού ιδρύματος Sasakawa . Ο Γεώργιος Φουντουλάκης είναι μέλος της Ελληνικής Φιλοσοφικής Εταιρείας. Έχει λάβει μέρος σε διεθνή συνέδρια με ανακοινώσεις του για διαχρονικά θέματα του αρχαίου πολιτισμού και της πατερικής θεολογίας.
Η βιογραφία του καθηγητού κ. Φουντουλάκη συμπεριλήφθηκε στο τόμο 2011, του διακεκριμένου ελβετικού εκδοτικού οίκου « Who is Who ». Στο συγκεκριμένο τόμο περιλαμβάνει τους σημαντικότερους επιστήμονες της χώρας μας.
Είναι παρουσιαστής της επιστημονικής εκπομπής «Στα μονοπάτια της αλήθειας», που προβάλλεται κάθε Παρασκευή στις 19 : ΟΟ από το τηλεοπτικό κανάλι « Κόντρα ».
Στο συγγραφικό του έργο εκτός από τις έξι μονογραφίες του, κεντρική θέση έχουν οι μελέτες και οι ανακοινώσεις , δημοσιευμένες σε επιστημονικά περιοδικά. Ο Γεώργιος Φουντουλάκης αρθρογραφεί και σε έγκριτες εφημερίδες.
Τα έξι Φιλοσοφικά και Θεολογικα βιβλία του Γεωργίου Φουντουλάκη που διακινούνται από τις εκδόσεις Σταμούλη είναι :
1 ) Η ουσία και η αθανασία της ψυχής κατά τους αρχαίους φιλοσόφους .
2 ) Η έννοια του χρόνου στον αρχαίο φιλοσοφικό στοχασμό
3 ) Φύση και Σιωπή στον Πλωτίνο.
4 ) Αρχαία Φιλοσοφια και Πατερική Θεολογία.
5 ) Η αξία των αξιων - μια διαχρονικη θεώρηση των αρετων.
6 ) Θέματα Μεθοδολογίας και Φιλοσοφιας της Ιστορίας.

Εχω ασκησει διδακτικο εργο σε Πανεπιστημιακες Σχολες, στην Ασπαιτε, στην Σχολη Ναυτικων δοκιμων του Πειραια .
Εχω γραψει διδακτορικη διατριβη, βιβλιο και αρθρα για τον μεταφυσικο φιλοσοφο Πλωτινο.

Η μυστική ένωση στη φιλοσοφία του Πλωτίνου του Γεωργίου Φουντουλάκη

Το Εν ή το Πρώτον ή το Αγαθόν έχει κάλλος αμήχανο και δεν μπορεί να συγκριθεί με την ωραιότητα των σωμάτων που είναι είδωλα της ωραιότητας του Αγαθού. Αν η ανθρώπινη ψυχοπνευματική οντότητα επιποθεί το αληθινό ωραίο το αρχέγονο ωραίο, δεν πρέπει βέβαια να στραφεί προς τις εικόνες, τις σκιές, αλλά οφείλει να καταφύγει σε εκείνο πού τα σώματα δεν είναι είδωλα και έκτυπα.
Η μακάρια θέα είναι η θέα του Απολύτου, δηλαδή του Αγαθού. Όπως ο οφθαλμός οράται τα αισθητά αντικείμενα μόνο μέσω του νου, έτσι και η ψυχή βλέπει τα αντικείμενα μόνο μέσω του φωτός που εκπορεύονται από το Εν. Η ψυχή πρέπει να περιμένει ήσυχη και προετοιμάζεται για τη θέα του Αγαθού. Η θέα του Απολύτου, απαιτεί προετοιμασία για να πληρώσει με ευδαιμονία τη θεώμενη ψυχή. Η θέα του Απολύτου και μέσω αυτής η ένωση με το θείο είναι ο ύψιστος σκοπός της ανθρώπινης ζωής, είναι ο σκοπός που συμπίπτει με την τέλεια ευδαιμονία.
Η μυστική ένωση και η θέωση μπορούν να πραγματοποιηθούν όταν η ψυχή είναι απλή και καθαρή, και φωτίζεται. Η θέα του Αγαθού και η μυστική ένωση με το θείο προϋποθέτει μακρόχρονη άσκηση και κάθαρση της ψυχής. Η άσκηση είναι ένα καθημερινό πνευματικό γύμνασμα, και μια διαρκής επανάληψη της αγαθοποιού ενεργείας της ψυχής. Η κάθαρση σημαίνει « χωρισμό » από το αισθητό είδος. Η ψυχή « καθαίρεται » από τις κακίες, καθαρίζεται από ό,τι είναι σκοτεινό, απολακτίζει ό,τι είναι περιττό, λαξεύει το δικό της πρόσωπο μέχρις ότου αναφανεί η θεόμορφη λαμπρότητα της αρετής. Η απόκτηση των αρετών είναι μια βαθμίδα, ένα στάδιο φυγής από την περιοχή του αισθητού κόσμου.
Σύμφωνα με τον Πλωτίνο τρεις είναι οι ανθρώπινοι τύποι που μπορούν να ανέλθουν ευκολότερα στο Αγαθό : ο μουσικός, ο ερωτικός και ο φιλόσοφος. Ο μουσικός κινείται στην κατώτερη βαθμίδα γνώσεως και ζει μέσα στην αισθητή γνώση, την αντίληψη και τη δόξα. Η αίσθηση και η αισθητή ομορφιά, το σωματικό κάλλος , είναι άγγελος του πνεύματος, ενώ ο μουσικός είναι υπηρέτης του πνεύματος. Ο ερωτικός επηρεάζεται από την « όψιν του κάλλους » και από τη « μνήμη των ωραίων σωμάτων » γι΄ αυτό χρειάζεται έναν οδηγό που θα τον ανυψώσει από τον χώρο της ψυχικής ωραιότητας στον κόσμο του πνεύματος. Ο φιλόσοφος ευρίσκεται καθ΄ οδόν προς το αρχέγονο ον το Αγαθό. Θα χαρακτηρίζαμε τον φιλόσοφο ενάρετο, φιλομαθή και απομένει να μεταβληθεί σε διαλεκτικό. Ο διαλεκτικός είναι ο συστηματικός συνοπτικός που γεφυρώνει τις αντιθέσεις.
Η διαλεκτική είναι η επιστήμη του Όντος και του Αγαθού. Η διαλεκτική οδηγεί στο κράτος του πνεύματος, στο βασίλειο των ιδεών. Με την διαλεκτική ο άνθρωπος φτάνει στη θέαση του Αγαθού. Η φιλοσοφία μπορεί να χαρακτηριστεί σαν διαλεκτική. Η διαλεκτική δεν είναι μόνον δρόμος έρευνας ή τρόπος συνομιλίας και μέθοδος ερμηνείας των φαινομένων, αλλά το τιμιώτατον, δηλαδή το πολύτιμο μέρος της φιλοσοφίας. Η γνήσια διαλεκτική, όπως την ανέπτυξε η αρχαία ελληνική φιλοσοφία και ειδικά ο Πλωτίνος είναι μια κριτική γνώση που αγωνίζεται να εξασφαλίσει ενότητα και σταθερότητα. Έτσι θα λέγαμε ότι χωρίς τη διαλεκτική είναι δύσκολος ο περιορισμός του πνεύματος στον κύκλο της καθαρής του ενασχόλησης που είναι η θέα του Ύψιστου Όντος και η είσοδος στους κόλπους του Είναι του.
Η μυστική έκσταση είναι ο έσχατος αναβαθμός προς την μυστική ένωση, το τελευταίο στάδιο ανύψωσης που μας αποκαλύπτει το βαθύτερο πυρήνα του Όντος. Η ταύτιση της ψυχής με το Εν σημαίνει μετάβαση από τον αισθητό κόσμο στον υπεραισθητό , από το νοητό στον υπερνοητό. Η ψυχή, ο νους, οι ιδέες ταυτίζονται με το Εν. Όλα κατάγονται απ΄ αυτό και ανάγονται σ΄ αυτό.
Η μυστική ένωση είναι το τελικό αποτέλεσμα μιας ύψιστης μορφής πνευματικής κίνησης και έφεσης για το Αγαθό. Η ψυχή έχει άρρηκτο συγγενικό δεσμό με το οντολογικό Αγαθό. Κατά τη διάρκεια της μυστικής ένωσης η ψυχή καταυγάζεται από φως και γίνεται φως η ίδια. Ηθική ενέργεια και η γνώση, η διαλεκτική και ο έρωτας , οι αρετές, η αισθητική καλλιέργεια, είναι οι αναβαθμοί για την άνοδο στο Αγαθό, στο Πρώτο ή στο Ένα.
Η ψυχή εισέρχεται στα άδυτα του θείου κάλλους και έμπλεος ευδαιμονίας θεϊκής εξίσταται των ανθρώπινων εμπαιγμάτων και ενώνεται με το Αρχέγονο Όν. Όταν η θέα, το θεάσθαι έχει ολοκληρωθεί αρχίζει η ιεροτελεστία της μυστικής ένωσης.
Η μυστική ένωση είναι η απόλυτη ταυτότητα, ενώ η θέα και η παρουσία του λόγου είναι μια ετερότητα που θα κατάλυε την ενότητα και θα ματαίωνε την ένωση με το Θείο. Ο λόγος, σωπαίνει και σταματάει η θέα. Το θέαμα ολοκληρώνεται και είναι : η ένωση της ψυχής με το Εν, το Πρώτον ή το Αγαθόν. Είναι ένα θέαμα « δύσφραστον » η μυστική ένωση τονίζει ο αρχηγός του κινήματος του Νεοπλατωνισμού στο περίφημο έργο του «εννεάδες» Πλωτίνος. Η μυστική ένωση είναι πληρότητα θείας ευδοκίας και υπαρξιακής ευδαιμονίας. Υπάρχει μια ξαφνική τελεσιουργία όπου Ψυχή και Αγαθό γίνονται Ένα. Η μυστική βίωση στους κόλπους του Είναι , του Υπέρτατου Αγαθού του αμήχανου Κάλλους και του Πρώτου, αποτελεί τον αφανισμό του ανθρωπίνου όντος. Η ανθρώπινη ολότητα σύμφωνα με τον Πλωτίνο για να οδηγηθεί σε μυστική ένωση με το Υπέρτατο Αγαθό, θα πρέπει να αφήσει κάθε αισθητό και να υπάρξει σύμφωνα με τον μεταφυσικό φιλόσοφο μια κάθαρση στο είναι της για να ευρεθεί σε υπερνοητές καταστάσεις που είναι τελείως πνευματικές. Ο Πλωτίνος παντού διακηρύττει την κατανίκηση κάθε χοϊκού στοιχείου και εξύψωση του πνευματικούστοιχειου

Η Έννοια του Καλού στον Πλωτίνο του Γεωργίου Φουντουλάκη

Ο Πλωτίνος υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους διανοητές στο χώρο της φιλοσοφίας. Ο Πλωτίνος γεννήθηκε στην Άνω Αίγυπτο περί το 203 μ. Χ. και μεγάλωσε στην Αλεξάνδρεια. Σπούδασε κοντά στους Αλεξανδρινούς δασκάλους φιλοσοφίας και κυρίως στον πλατωνικό Αμμώνιο Σακκά. Δίδαξε τη φιλοσοφία και απέκτησε τεράστια φήμη, τόσο ως διδάσκαλος, αλλά και ως ηθική προσωπικότητα.
Ο Πλωτίνος άρχισε να γράφει σ΄ ηλικία σαράντα εννέα ετών. Ο Πορφύριος, ανέλαβε το καθήκον του εκδότη του έργου του διδασκάλου του, και το διαίρεσε σε έξι βιβλία των εννέα πραγματειών, τα οποία ονόμασε γι΄ αυτό Εννεάδες.
Ο Πλωτίνος είναι γνώστης και κάτοχος του συνόλου του αρχαίου φιλοσοφικού στοχασμού. Το ενδιαφέρον του, όμως, αποσπά ο μέγας διανοητής και μύστης , Πλάτων. Είναι ο μεγάλος του δάσκαλος, το αναντικατάστατο πρότυπο του. Ο Πλωτίνος θεωρείται ο ιδρυτής του κινήματος του Νεοπλατωνισμού, ενός κινήματος που επαναδιατύπωσε και ανανέωσε τη φιλοσοφία του Πλάτωνα. Ο ιδρυτής του Νεοπλατωνισμού, οικοδόμησε το προσωπικό φιλοσοφικό του σύστημα κατά ένα μεγαλοφυή τρόπο, όπου επιτρέπει στους μεταγενέστερους να τον θεωρούν ως τον κατεξοχήν συστηματικό φιλόσοφο. Εμείς θα εξετάσουμε την έννοια του Καλού στο φιλοσοφικό σύστημα του Πλωτίνου.
Από τους αρχαϊκούς χρόνους η λέξη « Καλός » είχε μια ευρύτερη σημασία από το αισθητικά ωραίος, δήλωνε μια γενικότερη αξιολόγηση που αφορούσε πρόσωπα, ακούσματα, θεσμούς, αρετές, πράγματα. Ο αρχηγός του Νεοπλατωνισμού, στο έργο του εξετάζει την έννοια του Καλού σε συνάρτηση με την έννοια του Ωραίου.
Στο κάλλος και γενικότερα στην αξία του καλού, δηλαδή του ωραίου αφιερώνει ο Πλωτίνος, όλη την πνευματική του δύναμη, προκειμένου να δείξει ότι όλη η ζωή συνδέεται μ΄ αυτό το κάλλος. Αποπειράται ακόμη ο Πλωτίνος να δείξει ότι ο δρόμος του Καλού ταυτίζεται μ΄ εκείνον του Αγαθού και του Υψηλού. Χρειάζεται προς τούτο θέληση και καρδιά ζεστή, πλημμυρισμένη από ψύχραιμο θάρρος, τόλμη και γενναιότητα για να μπορέσει το ανθρώπινο όν να οδηγηθεί στο δρόμο του Καλού. Σύμφωνα με τον Πλωτίνο γνήσιοι δημιουργοί είναι εκείνοι που έχουν μόνιμα στραμμένο το βλέμμα τους προς τα άνω, όσοι φλέγονται από το αιώνιο κάλλος, όσοι δυναστεύονται από τον αγώνα να γευτούν αυτό το νοητό κάλλος. Αυτοί είναι οι νικητές μέσα στη ζωή, απαλλαγμένοι από τα δεσμά της γης και αφιερωμένοι στην υπηρεσία του Θείου.
Υπό το φως του Καλού, μέσω του Καλού, καθορά την αλήθεια του Είναι και του Γίγνεσθαι, ο Πλωτίνος. Στην θέαση του Ωραίου ευρίσκει τον τελικό σκοπό του βίου. Διότι, εξαγνιζόμενος ο άνθρωπος και καθαρμένος, είναι δυνατόν να παραλάβει το ιερό πυρ του καλού μέσα του ως προσδοκία και ως λάμψη.
Ο αρχηγός του Νεοπλατωνισμού, εκτιμώντας ποιοτικά τον κόσμο και διαιρώντας τον σε βαθμίδες, ευρίσκει ότι το Εν είναι η αρχέγονη προταιτία του κόσμου και των όντων. Από το Εν παράγονται τα πάντα και τα πάντα ανάγονται στο Εν. Το Καλόν αποτελεί εφαλτήριο, για να αναχθεί ο άνθρωπος προς το Εν. Το κάλλος εκπορεύεται από τη λάμψη και αισθητοποιείται στα επιμέρους όντα. Τούτο το οντικό κάλλος δεν είναι παρά είδωλο του νοητού κάλλους. Μόνο με το Νου είναι εφικτή η αίσθηση αυτού του κάλλους και όμως η ανθρώπινη ύπαρξη πρέπει να αφήσει και αυτόν τον τρόπο της νοητικής συλλήψεως του κάλλους για να αφιχθεί στη θέα του κάλλους. Η θέαση αυτή δεν είναι σ΄ όλους δυνατή. Απαιτείται μακρόχρονη προπαρασκευή, άσκηση, εσωτερική καλλιέργεια, ιερό ρίγος και διαλεκτική και έρως του Θεού και ποντισμός μέσα στις αβύσσους του όντος.
Ο Πλωτίνος ζητεί να ευρίσκεται ο άνθρωπος κοντά στο νοητό κάλλος μ΄ όλες τις αισθήσεις του, με ολόκληρη την οντότητά του και κυρίως με όλο το πνεύμα του, να είναι αφιερωμένο στην Αγαθότητα του Καλού και στο κάλλος του Αγαθού. Έτσι η απόσταση μηδενίζεται, η αποξένωση από το Αγαθό παραμερίζεται και η ανθρώπινη ύπαρξη φθάνει έως τα κράσπεδα της Θεότητας.
Τη θέα του καλού, δηλαδή του ωραίου είναι δυνατόν να τη διαιρέσει κανείς σε δύο τμήματα: στο εμπειρικό και στο λογικό. Με την εμπειρία συλλαμβάνονται οι εικόνες μόνο του ωραίου, ενώ με το λογικό φθάνουμε στη θέαση του ίδιου του ωραίου. Σύμφωνα με την άποψη του Πλωτίνου το καλό γίνεται αντιληπτό με το νου, όχι με τις αισθήσεις. Οι μουσικοί τόνοι που ακούμε, τα χρώματα και τα σχήματα της ζωγραφικής που βλέπουμε δεν αποτελούν μέρος της καλαισθητικής βιώσεως, έστω και αν μπορούν να την προκαλέσουν.
Στο έργο του ο Πλωτίνος, δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στην νοητή ωραιότητα , που τη θεωρεί πολύ ανώτερη από την αισθητή ωραιότητα. Τι είναι τώρα η νοητή ωραιότητα; Δεν είναι εύκολο να το συναγάγει κανείς από τις Εννεάδες του Πλωτίνου, αν και πλείστα χωρία αναφέρονται σ ΄αυτό. Παρά ταύτα με βεβαιότητα μπορεί να υποθέσει κανείς ότι η θεία ωραιότητα είναι μια παγκόσμια ουσία, διάχυτη σ΄ όλα τα πράγματα. Τα πράγματα, τα όντα, τα αντικείμενα, οι καταστάσεις μετέχουν τρόπον τινά στην ουσία της ωραιότητας, μεταλαμβάνουν απ΄ αυτήν και έτσι γίνονται ωραία. Η ωραιότητα σ΄ ένα αντικείμενο δεν εξαρτάται από το πώς αισθανόμαστε γι΄ αυτό, αλλά έχουμε τα συναισθήματα που έχουμε, διότι το αντικείμενο είναι ωραίο.
Η ωραιότητα, το καλόν κατά τον Πλωτίνο είναι κάτι νοητό και καθολικό, δεν είναι όμως ειδικό είδος, δεν είναι είδος όπως το λευκό, ο άνθρωπος, ή η πόλη. Το καλόν είναι μεταφυσική αρχή, συστατική των ειδών. Ο Πλωτίνος φαίνεται να ξεχωρίζει το κάλλος εξ ΄όλων των άλλων ιδεών και να το ταυτίζει με την τάξη και την αρμονία. Η ωραιότητα είναι ένας γενικός τύπος τάξεως, ο οποίος ποικίλλει ως προς τις εφαρμογές του. Η σύλληψη, τώρα του νοητού κάλλους υποδιαιρείται σε δύο μέρη: στην επιστήμη δηλαδή στη φιλοσοφία πρώτα και στην άφατη θέα ύστερα. Η επιστήμη συλλαμβάνει την ωραιότητα, όπως αυτή εκδηλώνεται στα είδη, δηλαδή στις ιδέες, οι οποίες είναι καθαρές, άχρονες, πλήρεις και ολοκληρωμένες. Η θέα του ωραίου, είναι κάτι πολύ σημαντικό για τον Πλωτίνο, καθώς αυτή βοηθάει τον άνθρωπο, να ανέλθει στην υπέρμετρη εμπειρία του Ενός.
Και η ψυχή που είναι η τρίτη υπόσταση της μεταφυσικής του Πλωτίνου, όταν συναντά το Καλό, το αναγνωρίζει ότι σαν ένα αρχαίο γνώριμο και παραδίνεται στον έρωτα του. Το ίμερο της ψυχής ζητεί να ενωθεί με το Καλό. To Καλό προκαλεί ένα σφοδρό έρωτα στην ανθρώπινη ψυχή, ο έρωτας αυτός επιφέρει την άνοδο της ψυχής από τον γήινο κόσμο στην ωραιότητα του επέκεινα κόσμου.
Ο γνήσιος, ο ανόθευτος και ο αληθινός έρωτας είναι «ολκός», δηλαδή έλκει το όν προς την ιδέα της ωραιότητας. Το Καλό, η ομορφιά, με την ερωτική συγκίνηση και τον θαυμασμό που δημιουργεί, ανυψώνει τον άνθρωπο. Ο δρόμος προς το Καλό, ανοίγει όταν η ερώσα ψυχή, θεωρήσει την σωματική ομορφιά σαν ανταύγεια της ωραιότητας του πνευματικού κόσμου. Ο αρχηγός του Νεοπλατωνισμού διακηρύττει μέσα στις Εννεάδες ότι το αισθητό κάλλος είναι σκιά και εικόνα του νοητού κάλλους. Το ωραίο και η θέα του αποτελεί ένα είδος θρησκείας για τον Πλωτίνο, είναι ένα είδος μυστηρίου εις το οποίο μυείται ο άνθρωπος. Χρειάζεται βέβαια πύρινος ενθουσιασμός, οπότε ο άνθρωπος συνέχεται και κατέχεται από τη θέα του ωραίου . μια θεϊκή αγαλλίαση διαβρέχει το είναι του, μια αγαλλίαση η οποία είναι η πλέον έντονη απ΄ όλες.
Ο Πλωτίνος δέχεται ότι το κακό είναι η απουσία του ωραίου, του Αγαθού. Ο Πλωτίνος διαίρεσε τον σύμπαντα κόσμο σε τρεις υποστάσεις : ; ; στο Εν, στο Νου και στην Ψυχή.Τις τρεις αυτές υποστάσεις ο ιδρυτής του Νεοπλατωνισμού τις νομίζει ως βαθμίδες ιεράρχησης του κάλλους.
Μόνο η θερμότητα της προσέγγισης του Καλού μπορεί να διαλύσει τον παγετό της ερημιάς της σύγχρονης εποχής μας. Η ηθική φιλοσοφία του αρχηγού του Νεοπλατωνισμού και συγκεκριμένα η διδασκαλία του για τις αρετές προβάλλει ως διέξοδος απέναντι στο υπαρξιακό άλγος του σύγχρονου ανθρώπου. Η όλη φιλοσοφία του μεταφυσικού στοχαστή έχει μια διαχρονική σημασία και είναι σε θέση να γαληνεύσει το μεταφυσικό πόνο της εποχής μας.
Ο Πλωτίνος σφράγισε με την πολυδιάστατη πνευματική του προσφορά την πορεία του φιλοσοφικού στοχασμού και έτσι επιχείρησε να ανανεώσει την πλατωνική φιλοσοφία.
Εξαιτίας της πρωτοτυπίας του συστήματος του, θεωρήθηκε ένας από τους μεγαλύτερους φιλοσόφους του κόσμου. Πέθανε το 270μ. Χ στην Καμπανία.

Η Ουσία και η Αθανασία της Ψυχής του Γεωργίου Φουντουλάκη

Στο βιβλίο αυτό εξετάζεται πρώτα η έννοια και η ουσία της ψυχής, σύμφωνα με τις θεωρίες των αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων και τη διδασκαλία των μεγάλων Πατέρων της Εκκλησίας. Γίνεται μία προσπάθεια να ευρεθούν τα κοινά στοιχεία, που υπάρχουν στους διάφορους ορισμούς για την έννοια και την ουσία της ψυχής. Έπειτα εξετάζεται το συναφές πρόβλημα αθανασίας της ψυχής και διερευνώνται οι αποδείξεις, που πρόβαλαν γι' αυτή οι διάφοροι φιλόσοφοι, αλλά και οι Πατέρες της Εκκλησίας. Τα δυο αυτά προβλήματα είναι συναφή. Εάν δεχθούμε την ύπαρξη και το άυλο της ψυχής τότε κατ' ανάγκη θα πιστεύουμε και στην αθανασία της, την οποία προβάλλουν ως δόγμα διάφορες θρησκείες και οι παραδόσεις λαών. Το πρόβλημα αυτό είναι μεταφυσικό και υπαρξιακό.
Γι' αυτό πρέπει κάθε άνθρωπος να σχηματίσει σοβαρή και μελετημένη γνώμη, για να ρυθμίζει ανάλογα τη ζωή του. Ελπίζουμε ότι το βιβλίο αυτό θα βοηθήσει τους αναγνώστες να εμβαθύνουν στα σχετικά προβλήματα και να σχηματίσουν μια σωστή γνώμη για τα ζητήματα αυτά

Φύση και Σιωπή στον Πλωτίνο του Γεωργίου Φουντουλάκη .

Στην παρούσα πραγματεία παρουσιάζεται το ζήτημα της Φύσης σε συσχετισμό με την έννοια της σιωπής. Η έννοια της φύσης στο φιλοσοφικό σύστημα του Πλωτίνου κατέχει ξεχωριστή θέση. Η φύση στη φιλοσοφία του αρχηγού του Νεοπλατωνισμού δεν αποτελεί νεκρό σώμα, αλλά έχει ζωή και κίνηση. Υπάρχει μια αέναη δημιουργικότητα στη φύση, η οποία ωθεί προς δημιουργικότητα κάθε ον που ενυπάρχει σ' αυτήν.
Η δημιουργικότητα της φύσης επισυμβαίνει μ' ένα τρόπο αθόρυβο και σιωπηλό. Όπως αναπτύσσεται στην παρούσα πραγματεία, η φύση έχει έναν άφωνο τρόπο δημιουργίας.
Το ανθρώπινο ον μπορεί να θεαθεί την ωραιότητα που ενυπάρχει μέσα στη φύση ενώ ευρίσκεται σε σιωπή. Η ανθρώπινη ολότητα στέκεται στατική και ακίνητη μπροστά στο μεγαλείο της φύσης. Η σιωπή της φύσης αγγέλει την παρουσία του ενός.