Η εκδίκηση των τόνων

Η εκδίκηση των τόνων
Η επίδραση των αρχαίων ελληνικών και του μονοτονικού στην ψυχοεκπαιδευτική εξέλιξη του παιδιού:
Συγγραφέας: Τσέγκος Ιωάννης Κ., Βεκιάρη Δήμητρα, Παπαδάκης Θαλής Ν.
Υπεύθυνος Σειράς: Τσέγκος Ιωάννης Κ.
Εκδότης: Εναλλακτικές Εκδόσεις
Σειρά: Σύγχρονη Ψυχοθεραπεία
ISBN: 978-960-427-083-5
Έτος έκδοσης: 2005

Περιγραφή
[...] Η ιδέα, ο σχεδιασμός και η διεξαγωγή της έρευνας, για τις συνέπειες της επιβολής του μονοτονικού, είναι προϊόν παρατηρήσεων και προβληματισμών που έγιναν σε χώρο όχι της εκπαίδευσης, αλλά της υγείας, όταν διαπιστώθηκε ότι, εκτός από τους φυγόπονους διορθωτές ("κάτω τα αιματοβαμμένα γραπτά"), τώρα έχουμε και πελατοθήρες θεραπευτές... καθώς και βεβαιωσιολόγους για μαθησιακές δυσκολίες, δυσλεξίες και "δυσλεξίες".
Η έρευνα αυτή είναι, δυστυχώς, η πρώτη και η μόνη η οποία έχει γίνει κατά τα 23 χρόνια που πέρασαν, από τη μεταμεσονύχτια συνεδρίαση της Βουλής των Ελλήνων, της 11ης Ιανουαρίου του 1982, όταν με μια άσχετη τροπολογία επεβλήθη η κατάργηση των τόνων και των πνευμάτων.
Ο Εκπαιδευτικός-Ερευνητικός Τομέας του Ανοικτού Ψυχοθεραπευτικού Κέντρου διεξήγαγε, από το 1999 έως το 2002, την παρούσα έρευνα, σκοπός της οποίας ήταν να διερευνήσει την επίδραση που, ενδεχομένως, έχουν η εκμάθηση της ιστορικής ορθογραφίας και η αντίστοιχη της απλοποιημένης γραφής (μονοτονικό) στις ψυχοεκπαιδευτικές ικανότητες και λειτουργίες του ατόμου. Συμμετείχαν 21 ψυχολόγοι, 2 στατιστικολόγοι κι ένας ψυχίατρος.
Τα ευρήματα οδηγούν στο συμπέρασμα ότι με την εκμάθηση των αρχαίων ελληνικών-ιστορικής ορθογραφίας ωριμάζουν ταχύτερα: οι οπτικές λειτουργίες, καθώς και οι γνωστικές, όπως η Αντίληψη και η Μνήμη. Δηλαδή διαπιστώθηκε θετική επίδραση στις οπτικοαντιληπτικές ικανότητες και λειτουργίες των παιδιών, από 6 έως 9 ετών, τις οποίες η εκμάθηση αυτή αναπτύσσει με επιταχυνόμενο ρυθμό. Και, όπως είναι γνωστό, η ωρίμανση των οπτικοαντιληπτικών και γνωστικών ικανοτήτων και λειτουργιών συνεπάγεται και περαιτέρω θετική σχολική επίδοση.
Η εκμάθηση αυτή μπορεί να ενεργήσει προληπτικά στην εμφάνιση ορισμένων μαθησιακών δυσκολιών (δυσλεξίες κ.ά.), αλλά και θεραπευτικά, όταν οι δυσκολίες αυτές έχουν ήδη εμφανισθεί.

Η ΕΡΕΥΝΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΟΛΥΤΟΝΙΚΟ

Δημοσιεύματα στὸν Τύπο σχετικά μὲ τὴν Ἔρευνα


ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 6 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2005

Πολυτονικό καὶ δυσλεξία

Ἀξιότιμε κ. Καρκαγιάννη,

Σᾶς γράφω ἐπειδὴ αὐτὲς τὶς μέρες, πολὺς θόρυβος καὶ κυρίως πολλὴ παραποίηση τῆς ἀλήθειας διαπράττεται γύρω ἀπὸ τὸ πολυτονικὸ καὶ τὴ δυσλεξία, ἀπ' ἀφορμὴ τὴν τριετὴ ἔρευνα ποὺ ἔγινε στὸ Ἀνοικτὸ Ψυχοθεραπευτικὸ Κέντρο, καὶ τὸ βιβλίο ποὺ κυκλοφόρησε πρόσφατα («Ἡ Ἐκδίκηση τῶν Τόνων», Ἐναλλακτικὲς Ἐκδόσεις), ὁπότε χρειάζονται ὁρισμένες διευκρινίσεις:

1. Ἡ ἔρευνα ἄρχισε πρὶν 6 χρόνια καὶ ἡ πρώτη της φάση, ποὺ κράτησε 3 χρόνια, ἔγινε μὲ παιδιὰ φυσιολογικὰ Α΄, Β΄ καὶ Γ΄ τάξης τοῦ Δημοτικοῦ.

2. Σκοπός της ἦταν νὰ διερευνήσει τήν, παράδοξη, αὔξηση τοῦ ἀριθμοῦ μαθητῶν μὲ μαθησιακὲς δυσκολίες, ποὺ παρουσιάστηκε ἀπὸ τὶς ἀρχὲς τῆς δεκαετίας τοῦ ’90 στὸ Παιδοψυχιατρικὸ Τμῆμα τοῦ Α.Ψ.Κ.

3. Ἡ ἔρευνα, ποὺ πρωτοπαρουσιάσθηκε στὸ 18ο Πανελλήνιο Ψυχιατρικὸ Συνέδριο, στὴν Κῶ στὶς 17.5.04, δὲν ἔγινε «ἀπὸ ψυχιάτρους», ὅπως λέγεται καὶ γράφεται, ἀλλὰ ἀπὸ 21 ψυχολόγους καὶ ἕναν ψυχίατρο, τὸν κ. Ἰ.Κ. Τσέγκο, ποὺ εἶχε τὴν ἰδέα καὶ τὴν ἐποπτεία τῆς ἔρευνας.

4. Ἡ ἔρευνα δὲν ἐπιχορηγήθηκε ἀπὸ τὸ κράτος ἢ τὴν Ε.Ε. καὶ πραγματοποιήθηκε μὲ 50 φυσιολογικὰ παιδιὰ ποὺ φοιτοῦν σὲ σχολεῖα τοῦ λεκανοπεδίου ὅπου διδάσκονται, ὅλα φυσικά, τὸ «μονοτονικό».

5. Τὰ παιδιὰ ἦταν συμβατὰ μεταξύ τους ὡς πρὸς ὅλες τὶς μεταβλητὲς ἐκτὸς μόνον τῆς ἐκμάθησης, ἢ μή, τῶν ἀρχαίων ἑλληνικῶν, μεταβλητὴ ἡ ὁποία διεχώρησε τὰ παιδιὰ σὲ δύο ὁμάδες (μελέτης καί ἐλέγχου, ἢ «ἀρχαίων» καὶ «μονοτονικῶν»), ἐπειδὴ οἱ «ἀρχαῖοι» διδάσκονταν, ἐπιπλέον, γιὰ δύο ὧρες κάθε Σάββατο καὶ τὰ ἀρχαῖα ἑλληνικά, στὴν «Ἑλληνικὴ Ἀγωγή», μὲ πρωτοβουλία τῶν γονέων τους.

6. Ὅλα τὰ παιδιά ἐξετάστηκαν, στὴν ἀρχὴ καὶ στὸ τέλος τοῦ σχολικοῦ ἔτους (δηλαδὴ μετὰ ἀπὸ 9 μῆνες), μὲ διεθνῶς καθιερωμένες δοκιμασίες, προσαρμοσμένες καὶ σταθμισμένες στὸν ἑλληνικὸ πληθυσμό, ἀπὸ τὸ Πανεπιστήμιο Ἀθηνῶν (WISC καὶ «ΑΘΗΝΑ» τὲστ).

7. Τὰ ἀποτελέσματα ἔδειξαν ὅτι οἱ «ἀρχαῖοι» ὑπερτεροῦν τῶν «μονοτονικῶν», μὲ στατιστικῶς σημαντικὲς διαφορές, ὡς πρὸς τὶς ὀπτικοαντιληπτικὲς καὶ γνωστικὲς ἱκανότητες καὶ λειτουργίες, οἱ ὁποῖες, ὡς γνωστόν, συνεπάγονται καὶ περαιτέρω θετικὴ σχολικὴ ἐπίδοση. Κατὰ ὁρισμένους εἰδικοὺς μπορεῖ νὰ ἐπιδράσουν θετικὰ στὴν πρόληψη μαθησιακῶν δυσκολιῶν (δυσλεξία καὶ «δυσλεξίες») ἀλλὰ καὶ θεραπευτικὰ ὅταν οἱ δυσκολίες αὐτὲς ἐμφανισθοῦν. Ἡ δυσλεξία πάντως δὲν ἦταν ἀντικείμενο τῆς ἔρευνάς μας. Τὰ ἐρωτήματα, ποὺ ὁδήγησαν στὴν ἔρευνα, προέκυψαν ἀπὸ τὴν αὔξηση τοῦ ἀριθμοῦ τῶν μαθησιακῶν δυσκολιῶν, πολλὲς ἀπὸ τὶς ὁποῖες χαρακτηρίζονταν ἀπὸ τὰ Κέντρα Διάγνωσης, Ἀξιολόγησης καὶ Ὑποστήριξης (Κ.Δ.Α.Υ.) «ὡς δυσλεξίες».

Ἐπειδὴ ἡ ἀνωτέρω ἔρευνα εἶναι ἡ πρώτη καὶ ἡ μόνη ποὺ ἔχει γίνει κατὰ τὰ 23 χρόνια τῆς ἐπιβολῆς τῆς ἁπλοποιημένης γραφῆς, ἐλπίζουμε ὅτι θὰ δώσει ἔναυσμα καὶ γιὰ ἄλλες, ἐπιβεβαιώνοντας ἢ ἀμφισβητώντας τὰ δικά μας εὑρήματα. Ἡ ἔρευνά μας, πάντως, συνεχίζεται μὲ τὰ ἴδια παιδιά, ποὺ τώρα βρίσκονται σὲ μεγαλύτερη ἡλικία (ΣΤ΄ Δημοτικοῦ), κατὰ τὴν ὁποία διαφοροποιοῦνται τὰ ψυχοεκπαιδευτικὰ δεδομένα.

Τελειώνοντας, θὰ ἤθελα νὰ προσθέσω ὅτι, μετὰ ἀπὸ 23 χρόνια, ὅταν ἡ ἀναγνωσιμότητα κειμένων τύπου life style ὑπερτερεῖ ἐκείνης τοῦ Παπαδιαμάντη καὶ ὅπου ἡ ἡμιμάθεια τῶν φοιτητῶν θὰ πρέπει νὰ εἶναι ἐν γνώσει καὶ τοῦ ἐπιστολογράφου σας καθηγητοῦ κ. Θ. Τζαβάρα, λίγη περισσότερη ὑπευθυνότητα καὶ σοβαρότητα δὲν θὰ ἔβλαπτε. Ἄν τὰ "χρόνια ἔρευνας καὶ κλινικῆς δραστηριότητας δὲν τοῦ ἐπέτρεψαν (sic) νὰ διαβάσει κάποια σχετικὴ βιβλιογραφία", αὐτὸ ὀφείλεται στὸ ὅτι, δυστυχῶς, τέτοια ἔρευνα πού, ἐπαναλαμβάνω δὲν ἀφορᾶ τὴν δυσλεξία, δὲν ὑπῆρξε! Ἄς διαβάσει λοιπὸν τὴν ἔρευνά μας καὶ ἄς ἐπιχειρήσει ἐνδεχομένως καὶ μία ὁ ἴδιος ἀντὶ νὰ ἐπιφορτίζει ἐσᾶς μὲ διαμεσολαβήσεις στὴν Ἱερὰ Σύνοδο!


Μὲ ἐξαιρετικὴ τιμή,


Θαλῆς Ν. Παπαδάκης

Κλινικὸς Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπευτής

Πρόεδρος τοῦ Συλλόγου Ἑλλήνων Ψυχολόγων





Ἡ Ἐκδίκηση τῶν Τόνων. Ἡ Ἐπίδραση τῶν «Ἀρχαίων Ἑλληνικῶν»καὶ τοῦ «Μονοτονικοῦ» στὴν ψυχοεκπαιδευτική ἐξέλιξη τοῦ παιδιοῦ.


᾿Ι.Κ. Τσέγκος, Θ. Ν. Παπαδάκης, Δ. Βεκιάρη, 2005. Ἀθήνα: Ἐναλλακτικὲς Ἐκδόσεις.


Ἀπὸ τὸ ὀπισθόφυλλο:

Μετὰ τὸν ἀξιοθρήνητο καβγὰ στὴ Φιλοσοφικὴ Ἀθηνῶν γιὰ τὸ μονοτονικὸ κατὰ τὴν Κατοχὴ (!), εἴχαμε τὴν ἔκδοση δύο βιβλίων, τή Δίκη τῶν Τόνων (1943) καὶ τὴν Ἀντιδικία τῶν Τόνων (1944), ἀπὸ τὶς ἀντίστοιχες παρατάξεις. Μὲ τὴν παροῦσα ἔρευνα, αἰσίως καὶ «νομοτελειακῶς», φθάσαμε καὶ στὴν Ἐκδίκηση τῶν Τόνων, ἀφοῦ μετὰ τὴ Δικτατορία ποὺ ἀνασκολόπησε τὴν Καθαρεύουσα, ἐν συνεχείᾳ καὶ ἡ Μεταπολίτευση ξεκατίνιασε τὴ Δημοτική!

Ἡ ἰδέα, ὁ σχεδιασμὸς καὶ ἡ διεξαγωγὴ τῆς ἔρευνας, γιὰ τὶς συνέπειες τῆς ἐπιβολῆς τοῦ μονοτονικοῦ, εἶναι προϊόν παρατηρήσεων καὶ προβληματισμῶν ποὺ ἔγιναν σὲ χῶρο ὄχι τῆς ἐκπαίδευσης, ἀλλὰ τῆς ὑγείας, ὅταν διαπιστώθηκε ὅτι, ἐκτὸς ἀπὸ τοὺς φυγόπονους διορθωτὲς ("κάτω τὰ αἱμαοβαμμένα γραπτά"), τώρα ἔχουμε καὶ πελατοθῆρες θεραπευτές ... καθὼς καὶ βεβαιωσιολόγους γιὰ μαθησιακὲς δυσκολίες, δυσλεξίες καὶ "δυσλεξίες".

Ἡ ἔρευνα αὐτὴ εἶναι, δυστυχῶς, ἡ πρώτη καὶ μόνη ἡ ὁποία ἔχει γίνει κατὰ τὰ 23 χρόνια ποὺ πέρασαν, ἀπὸ τὴ μεταμεσονύχτια συνεδρίαση τῆς Βουλῆς τῶν Ἑλλήνων, τῆς 11ης Ἰανουαρίου τοῦ 1982, ὅταν μὲ μιὰ ἄσχετη τροπολογία ἐπεβλήθη ἡ κατάργηση τῶν τόνων καὶ τῶν πνευμάτων.

Ὁ Ἐκπαιδευτικός-Ἐρευνητικός Τομέας τοῦ Ἀνοικτοῦ Ψυχοθεραπευτικοῦ Κέντρου διεξήγαγε, ἀπὸ τὸ 1999 ἕως καὶ τὸ 2002, τὴν παροῦσα ἔρευνα, σκοπὸς τῆς ὁποίας ἦταν νὰ διερευνήσει τὴν ἐπίδραση ποὺ, ἐνδεχομένως, ἔχουν ἡ ἐκμάθηση τῆς ἱστορικῆς ὀρθογραφίας καὶ ἡ ἀντίστοιχη τῆς ἁπλοποιημένης γραφῆς (μονοτονικό) στὶς ψυχοεκπαιδευτικὲς ἱκανότητες καὶ λειτουργίες τοῦ ἀτόμου. Συμμετεῖχαν 21 ψυχολόγοι, 2 στατιστικολόγοι κι ἕνας ψυχίατρος.

Τά εὑρήματα ὁδηγοῦν στὸ συμπέρασμα ὅτι μὲ τὴν ἐκμάθηση τῶν ἀρχαίων ἑλληνικῶν - ἱστορικῆς ὀρθογραφίας ὡριμάζουν ταχύτερα: οἱ ὀπτικὲς λειτουργίες, καθώς καὶ οἱ γνωστικές, ὅπως ἡ Ἀντίληψη καί ἡ Μνήμη. Δηλαδὴ διαπιστώθηκε θετικὴ ἐπίδραση στὶς ὀπτικοαντιληπτικὲς ἱκανότητες καὶ λειτουργίες τῶν παιδιῶν, ἀπὸ 6 ἕως 9 ἐτῶν, τὶς ὁποῖες ἡ ἐκμάθηση αὐτὴ ἀναπτύσσει μὲ ἐπιταχυνόμενο ρυθμό. Καί, ὅπως εἶναι γνωστό, ἡ ὡρίμανση τῶν ὀτπικοαντιληπτικῶνξ καί γνωστικῶν ἱκανοτήτων καί λειτουργιῶν συνεπάγεται καὶ περαιτέρω θετικὴ σχολικὴ ἐπίδοση.
Ἡ ἐκμάθηση αὐτὴ μπορεῖ νὰ ἐνεργήσει προληπτικὰ στὴν ἐμφάνιση ὁρισμένων μαθησιακῶν δυσκολιῶν (δυσλεξίες κ.ἄ.), ἀλλὰ καὶ θεραπευτικά, ὅταν οἱ δυσκολίες αὐτὲς ἔχουν ἤδη ἐμφανισθεῖ.
(ἀπὸ τὸ ὀπισθόφυλλο)

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Εὐχαριστήρια
Ἰωάννης Κ. Τσέγκος, Πρόλογος

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟΝ : Προκαταρκτικὴ ἀναδρομή
Εἰσαγωγὴ (ὑπὸ μορφὴ συνεντεύξεως)

ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟΝ : Ἡ ἔρευνα
Ἡ ἐκμάθηση τῶν ἀρχαίων ἐλληνικῶν ὡς εὐοδοτικὸς παράγων στὴν ψυχοεκπαιδευτικὴ ἐξέλιξη τοὺ παιδιοῦ
Εἰσαγωγικὰ
Α. Μεθοδολογία
Β. Ἡ διεξαγωγὴ τῆς ἔρευνας
Γ. Τὰ εὑρήματα
Δ. Συζήτηση
Τὸ πρόβλημα τῆς δυσλεξίας
Παραπομπές – Βιβλιογραφία

ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟΝ
Παράρτημα : Πίνακες τῶν Διαγραμμάτων
Εὑρετήριο Θεμάτων
Εὑρετήριο ὀνομάτων

Δημοσιεύματα στὸν Τύπο σχετικά μέ τὸ βιβλίο.